Bij mensen die hun eigen zaken niet goed meer kunnen regelen, zijn er verschillende beschermingsmaatregelen mogelijk. Curatele en bewindvoering zijn daar twee van. Maar wat is nu precies het verschil? En wanneer wordt welke maatregel toegepast? In dit artikel leggen we het helder en praktisch uit, zodat je weet wat het beste past bij een specifieke situatie.
Wat is curatele?
Curatele is de meest ingrijpende beschermingsmaatregel. Iemand die onder curatele staat:
- Verliest de bevoegdheid om zelfstandig beslissingen te nemen over financiële én persoonlijke zaken
- Heeft een curator die alle belangrijke keuzes overneemt
- Mag bijvoorbeeld geen contracten tekenen of grote aankopen doen zonder toestemming
Curatele wordt vaak ingesteld bij mensen met zware psychische problemen, verslaving of ernstige verstandelijke beperkingen die zichzelf en hun omgeving in gevaar kunnen brengen.
Wat is bewindvoering?
Bewindvoering is minder ingrijpend dan curatele en richt zich alleen op financiële zaken. Als je onder bewind staat:
- Behoud je zeggenschap over persoonlijke keuzes
- Worden je financiële zaken beheerd door een bewindvoerder
- Krijg je hulp bij vaste lasten, schulden, toeslagen en budgetbeheer
Deze maatregel is bedoeld om iemand financieel te beschermen en stabiliteit te bieden.
Belangrijkste verschillen tussen curatele en bewindvoering
| Kenmerk | Curatele | Bewindvoering |
|---|---|---|
| Aard van maatregel | Financieel én persoonlijk | Alleen financieel |
| Bevoegdheden | Curator beslist volledig | Cliënt beslist over zorg & leven |
| Ingrijpendheid | Zeer ingrijpend | Minder ingrijpend |
| Voor wie geschikt? | Ernstige psychische of mentale problematiek | Mensen met schulden of financiële overbelasting |
| Aangesteld door | Kantonrechter | Kantonrechter |
Wanneer kies je voor curatele?
Curatele wordt alleen ingesteld als minder ingrijpende maatregelen (zoals bewind of mentorschap) niet voldoende zijn. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij:
- Ernstige psychiatrische aandoeningen met gevaar voor zichzelf of anderen
- Diepe verslavingsproblematiek
- Combinatie van verstandelijke beperking en onverantwoord gedrag
De rechter kijkt altijd naar de minst ingrijpende maatregel die toch voldoende bescherming biedt.
Kan iemand van curatele terug naar bewindvoering?
Ja, dat is mogelijk. Als iemands situatie verbetert en blijkt dat volledige curatele niet langer nodig is, kan via de kantonrechter om omzetting worden gevraagd naar bewindvoering (en eventueel mentorschap). Hiervoor is vaak een rapport of advies van een arts of hulpverlener nodig.
Conclusie
Curatele en bewindvoering zijn allebei bedoeld om mensen te beschermen die hun eigen belangen niet goed kunnen behartigen. Curatele is de zwaarste vorm en gaat verder dan bewind. BFS Bewindvoering adviseert, begeleidt en werkt samen met andere instanties om te zorgen dat elke maatregel past bij de situatie van de cliënt.
